روستای ایستا در طالقان / کشور ایران / شهر تهران

امروز قصد داریم تا درباره یکی از عجیب‌ترین روستاهای ایران صحبت کنیم. شاید با خودتان بگویید که کمی اغراق را چاشنی کلمات می‌کنیم تا شما را کنجکاو کند؛ اما باور کنید وقتی که خود ما هم از وجود چنین روستایی عجیب و خاص در ایران آن هم زیر گوش پایتخت اطلاع پیدا کردیم، برایمان بسیار عجیب و جالب بود! امروز با هم قصد داریم تا سری به منطقه ییلاقی طالقان بزنیم. منطقه‌ای در بخش ساوجبلاغ کرج که آب‌وهوایی بسیار عالی دارد. طالقان از جمله مناطق بسیار محبوب در بین ساکنان پایتخت به حساب می‌آید. در دل طالقان، روستایی با نام روستای ایستا وجود دارد؛ روستایی که ورود بانوان به آن ممنوع است! با ما همراه باشید تا این روستا را بهتر بشناسید.

روستای ایستا کجاست؟

روستای ایستا از جمله جاهای دیدنی شمال ایران محسوب می‌شود. این روستا در استان البرز و منطقه ساوجبلاغ قرار دارد. برای دسترسی به این روستای کوچک و دنج، باید در طول مسیر منتهی به طالقان، بعد از آوانک، در کنار رودخانه به‌دنبال تابلوی ورودی روستای ایستا باشید. لازم به ذکر است که این روستا درست در میانه مسیر آوانک به طالقان و در جاده معروف طالقان واقع شده است.

خود طالقان در فاصله 120کیلومتری از شمال‌غرب پایتخت قرار دارد. این یعنی از مرکز شهر با ماشین حدود 2 ساعت در راه خواهید بود تا به طالقان برسید. روستای ایستا نیز در فاصله 15دقیقه‌ای از طالقان قرار دارد. درنتیجه اگر مرکز تهران را مبدأ حرکت قرار دهید، حدود یک ساعت و 45 دقیقه در راه خواهید بود.

معرفی روستای ایستا طالقان

همان طور که اشاره کردیم، روستای ایستا از جمله روستاهای شهرستان البرز است که در نزدیکی طالقان و منطقه ساوجبلاغ قرار دارد. این روستا آن‌قدر جمعیت محدودی دارد که شهرداری طالقان، آن را یک روستا نمی‌داند، بلکه یک مجموعه جمعیتی با جمعیت بسیار اندک معرفی می‌کند.

بر اساس سخنان شهردار طالقان، ساکنان روستای ایستا طالقان در اصل ترک‌زبان هستند. آن‌ها از مقلدین آیت‌الله تبریزی به حساب می‌آیند. تقریباً تمامی ساکنان این روستا بدون استثنا از این آیت‌الله تقلید می‌کنند. آن‌ها اعتقادات خاصی دارند. همین موضوع باعث شده تا ساکنان روستای ایستا طالقان شهرت بسیاری پیدا کنند.

این روستا در منطقه‌ای بسیار خوش‌آب‌وهوا و کنار رودخانه واقع شده است. به لطف خاک حاصلخیز و منابع آب کافی، در این روستا می‌توانید شاهد حضور پوشش گیاهی انبوه و متنوع باشید. همچنین حیوانات بسیاری از برکت این گیاهان مشغول زندگی هستند. مناظر این روستا بسیار تماشایی و دیدنی است. اگر از طالقان به‌سمت شرق کمی در مناطق کوهستانی پیاده‌روی کنید، از یکی از تپه‌ها، می‌توانید شاهد این روستای زیبا و آرام باشید. روستایی که به‌ندرت ساکنان آن را از دور می‌توانید نظاره کنید؛ انگار که ارواح در این روستا زندگی می‌کنند.

چرا نام روستا، ایستا است؟

شیوه زندگی مردم روستا در فرهنگ گذشته آن‌ها متوقف شده است. مردم روستا بر اساس اعتقادات خاصی که دارند، این نوع زندگی را برای خود انتخاب کرده‌اند و دلیل نام‌گذاری روستا به «ایستا»، توقف و ایست فرهنگی مردم آن در زمان و فرهنگ گذشته است. البته انتخاب این نام توسط اهالی روستا انجام نشده و برای آن‌ها خوشایند نیست.

مردم روستای ایستا به‌دلیل فتوای مرجع تقلید خود، سال‌ها است که در عصر پیش از تکنولوژی توقف کرده‌ و منتظر ظهور مانده‌اند. آن‌ها از همراهی با مظاهر مدرنیته دوری می‌کنند؛ زیرا معتقدند تغییر در نظام آفرینش، سبب شباهت آن‌ها به کفار می‌شود. حسین عسگری کتابی را درباره این روستا و فرهنگ مردم آن نوشت و نام کتاب را «ایستا» گذاشت. این نام از آن زمان بر سر زبان‌ها افتاد. بعدها که راز زندگی مردم روستا هویدا شد، بسیاری آن‌ها را اهل توقف نامیدند.

روستای اهل توقف، انتظاریون، آخرالزمانی‌ها، کوی منتظران و فانوس‌آباد نام‌های دیگری است که روستای ایستا را به آن می‌خوانند.
علت نام‌گذاری روستا به فانو‌س‌آباد، اشاره به بی‌برقی روستا است. مردم روستا برای روشنایی شب، از فانوس استفاده می‌کنند. با وجود همه این اسم‌ها، اهالی روستای ایستا محل زندگی خود را به نام «کوی منتظران» می‌خوانند.

ویژگی های مرموز روستای ایستا طالقان

هنگامی که وارد این روستای عجیب و غریب می شوید هیچ اثری از وسایل نقلیه و عبور و مرور آنها نخواهید دید چراکه اهالی این روستا به قدری پایبند به رعایت آداب و رسوم گذشته خود هستند که هیچ برایشان مهم نیست که این موضوع برای بازدید کنندگان شاید عجیب باشد چرا که آن ها کاملاً عادی با این موضوع برخورد می کنند و کاری به کار کسی ندارند.

ساکنان این روستا به عینه همچون نقاشی آداب و رسوم زندگی گذشته را در عصر ارتباطات و مدرنیته به یدک می کشند نه تنها اثری از خودرو ها نمی بینید بلکه متوجه میشوید آنها تلویزیون هم تماشا نمیکنند و حتی به شب نشینی معتقد نیستند. شاید باورش برای شما سخت باشد اما باید بدانید که هیچ مراسم عروسی، سالگرد ازدواج، تولد و عزاداری در این روستا برگزار نمی شود چرا که هیچ معنا و مفهومی برای ساکنان این روستا ندارد.

با وجود اینکه مهمان نواز هستند اما به این شرط که هیچ زنی قصد وارد شدن به روستای آنها را نداشته باشند چرا که کسی از دنیای خارج از روستا زنهای آنها را ندیده است. آنها بسیار ثروتمند هستند و از راه فروش زمین های پدریشان در تبریز گذران زندگی می کنند. عجیب تر آنکه هیچکدام از افراد ساکنین روستا دارای شناسنامه نیستند و به نوعی جزو آمار جمعیت ایران محسوب نمی شوند.

مردم این منطقه برای این که مایحتاج خود را تامین کنند به شهر طالقان رفته و نیازهای خود همچون پارچه، میخ، شیشه، مقدار بسیار کمی آهن خرید می کنند و خودشان نجار و آهنگر هستند. نکته جالب توجهی که در این میان وجود دارد این است که مردم این روستا هیچ ادعای مالکیتی نسبت به اموال خود ندارند و چنانچه کسی در تصرف دارایی آنها بر آید هیچ درگیری و نزاع بر سر اموال رخ نمی دهد و به نوعی می توان گفت از مال و اموال خود چشم پوشی می کنند.
شما می توانید در این دهکده با کسانی مواجه شوید که که فقط دو یا سه بار به خارج از محل سکونت خود رفتند آنها افرادی که غیر از خودشان هستند را اهل بیرون خطاب می کنند.

هیچگونه خدمات دولتی شامل حال مردم روستای ایستا نمی باشد. آن دسته از خوراکی هایی که از منشا و نحوه تولید آن مطلع نیستند استفاده نمی کنند و از خوردن میوه ها و گندمی که با سموم دفع آفات و کود شیمیایی رشد کنند به شدت خودداری می کنند و همیشه از لبنیاتی که خودشان تولید کرده اند مصرف می کنند، گوشت کمی می خورند و در صورت خوردن حتماً از گوشت حیوانات نر حلال گوشت مصرف می کنند.

جالب است بدانید با چای از میهمانان خود پذیرایی می کند ولی خودشان از آن می نوشند. مردان این روستا اغلب کلاه پشمی بر سر میگذارند و علاوه بر اینکه شلوار پشمی دستباف یا نخی می پوشند پیراهن بلندی نیز بر تن دارند که تا زانوی آنها را می پوشاند.

چرا که عزیمت به روش خودشان موانع بسیاری برایشان دارد بنابراین از این مورد نیز گذشته اند. آنها با معیارها و شاخصه های خود اوقات شرعی نماز را استخراج کرده و نماز می خوانند و جالب تر اینکه شروع و اتمام ماه رمضان را و رویت ماه را خودشان تعیین میکنند. اعتقاد بسیاری به رویای صادقه دارند و برای تایید سبک زندگی خود به خواب های معنوی اکتفا میکنند و به شدت منتظر واقعه ظهور مهدی (عج) هستند و معتقدند در حال حاضر در آخرالزمان به سر می برند و بر این باورند که آخرالزمان از زمان مشروطیت شروع شده است.
جنس ایمان از نگاه آنها از تعهد می باشد به همین علت عقل را ابزاری وظیفه ساز تلقی نمیکنند و وجود آن را ضروری نمیبینند.

تحصیل در روستای ایستا

در این روستا خبری از مدرسه نیست. شاید با خودتان بگویید پس چطور تحصیل در این روستا انجام می‌شود؟ کودکان این روستا حتی برای تحصیل هم به طالقان نمی‌روند. بلکه تحصیل در این روستا به همان سبک و سیاق دوران امیرکبیر برگزار می‌شود! در این روستا مکتب وجود دارد. شاید دیدن برنامه تحصیلی این مکتب‌ها برایتان بسیار جالب باشد.

در این مکتب‌خانه‌ها فقط دروسی همانند محرمات فقهی، اصول عقاید و خوش‌نویسی تدریس می‌شود. در این روستا روی‌هم‌رفته بین 18 تا 20 جلد کتاب وجود دارد. البته این کتاب‌ها نیز رساله عملیه میرزا صادق مجتهد تبریزی، کتاب خطی سید حسین نجفی طباطبایی و چند جلد کتاب مذهبی دیگر است.

ازدواج در روستای ایستا

نوع ازدواج‌ها در روستای ایستا بین خودشان است. سببی و نسبی با هم نسبت دارند. هیچ وقت، پسری ایستایی، با دختری خارج از روستا ازدواج نمی‌کند و هیچ دختری نمی‌تواند به ایستا بیاید و زندگی کند.
با همه این‌ها که نمی‌شود وارد زندگی مردم این روستا شد، ولی دیدن موقعیت این روستا و حس‌کردن و دیدن دیوارهایی که پشتش دنیای دیگری است هم می‌تواند جذاب باشد. البته به شرطی که آرامش این انسان های شریف را بهم نزند.

راه درآمد اهالی روستای ایستا

با تمام این دنیای بسته‌ای که ایستایی‌ها برای خودشان دست و پا کرده‌اند، آنها ثروتمندند و منبع درآمدشان هم فروش زمین‌های پدری است که در تبریز داشته‌اند. آنها زمین کشاورزی در روستا دارند. دور زمین هایشان را با درختان تبریزی محصور کرده‌اند و مایحتاج خود را از این زمین‌ها تامین می کنند.

برخی مردم این روستا دامدار هستند. غذاهای کاملا سنتی و محلی از جمله لبنیات از مهمترین وعده‌های غذایی آن‌ها می‌باشد. گوشت حیوانات حلال گوشت نر را نیز گاهی مصرف می‌کنند. لباسی ساده که تا روی زانو‌های مردان را می‌پوشاند، لباس اغلب مردان این روستا است.

مکان های دیدنی روستای ایستا

از مهم‌ترین جاهای دیدنی روستای ایستا، طبیعت بکر و سرسبز آن است. طبیعت این روستا از فاصله‌های دور آنقدر چشم‌نواز بوده که هر کسی را به خود جذب می‌کند. بد نیست بدانید که بیشتر اهالی این روستا اهل گشت و گذار و تفریح در طبیعت روستا نیستند. برای همین طبیعت این روستا خیلی بکر بوده و دست نخورده باقی مانده است.

از آنجایی که روستای ایستا در حومه طالقان قرار گرفته، شما می‌توانید به غیر از جاهای دیدنی روستای ایستا، گشت و گذاری در دیدنی‌های طالقان را هم داشته باشید و حسابی کیف کنید. برخی از جاهای دیدنی طالقان عبارتند از:

دریاچه و سد طالقان

سد طالقان یکی از زیباترین دیدنی‌های طالقان است که روی رودخانه شاهرود قرار دارد. این سد چشم‌انداز بسیار زیبایی دارد و برای ماهیگیری خیلی مناسب است.

آبشار شله بن

آبشار شله بن یکی از جاذبه‌های پرطرفدار برای بسیاری از اهالی طبیعت‌گردی محسوب می‌شود. این آبشار در جاده سنگران قرار گرفته و در فصل بهار پر از آب است. شما در فصل بهار می‌توانید به این آبشار بروید تا آب‌تنی جانانه‌ای را داخل آبشار تجربه کنید.

آبشار کرکبود

آبشار کرکبود از دیگر جاذبه‌های طبیعی طالقان است که هر کسی را مات و مبهوت می‌کند. این آبشار در 700 متری روستای کرکبود قرار دارد. اطراف این آبشار طبیعت دل‌انگیزی وجود دارد که دل هر کسی را می‌برد.

روستای دیزان

روستای دیزان در دامنه رشته کوه البرز قرار دارد. این روستا طبیعتی سحرانگیز دارد که هر کسی را مات و مبهوت می‌کند. شما با رفتن به این روستا، می‌توانید طبیعت‌گردی هیجان‌انگیز و کمپینگ دلنشینی را تجربه کنید.

ارژنگ قلعه

ارژنگ قلعه یکی از جاذبه‌های تاریخی طالقان به حساب می‌آید. این جاذبه تاریخی در روستای میناوند قرار گرفته و قدمتی کهن دارد. از این قلعه در زمان اسماعیلیان در برابر حملات دشمن استفاده می‌کردند که امروزه فقط بخشی از آن باقی مانده است.

روستای اورازان

روستای اورازان از دیگر روستاهای طالقان است که در رشته کوه البرز قرار دارد. این روستا آبشاری پرآب به همین نام دارد. اگر به این روستا بروید، در بدو ورود به این روستا تپه‌ای را مشاهده می‌کنید که قدمتی بسیار بالا دارد.
از دیگر دیدنی‌های طالقان می‌توان به خانه آیت الله طالقانی، آبشار سوهان، روستای میر، امامزاده قاضی میر سعید و… اشاره کرد.

چه زمانی به روستای ایستا سفر کنیم ؟

آنجایی که روستای توقف در حومه طالقان و استان البرز قرار گرفته، آب و هوای بکر و دل‌انگیزی در هر فصلی از سال دارد. اگر قصد سفر به این روستای اعجاب‌انگیز را دارید، فصل تابستان یا بهار بهترین گزینه است. چرا که طبیعت این روستا در فصل تابستان یا بهار آنقدر دل‌انگیز بوده که حسابی کیف می‌کنید.
فصل زمستان یا پاییز هم می‌توانید به این روستا سفر کنید؛ اما آب و هوای روستا سرد است و باید لباس گرم به همراه خود داشته باشید، تا از سرمای هوا اذیت نشوید.

مسیر دسترسی به روستای ایستا

برای دسترسی به روستای ایستا باید از طریق بزرگراه همت و خرازی به سمت غرب حرکت کنید. سپس از جاده مخصوص کرج به‌سمت شهر زیبای کرج ادامه مسیر دهید. در نهایت به منطقه ساوجبلاغ خواهید رسید. با کمک تابلوهای راهنما، وارد جاده طالقان شوید. بعد از روستای آوانک و پیش از طالقان، با ورودی روستای ایستا رو‌به‌رو خواهید شد.

این روستا در سمت جنوب جاده قرار دارد. پس اگر از سمت آوانک عازم طالقان هستید، روستا در سمت چپ شما قرار دارد. در نتیجه باید از اولین دوربرگردان دور بزنید و وارد روستا شوید. توجه داشته باشید که برای ورود به روستا از وسیله نقلیه استفاده نکنید.